Kilka słów o jodze – Adam Bielewicz
1. Czym jest joga?
Termin “yoga” (joga) wywodzi się z sanskrytu, literackiego języka starożytnych i średniowiecznych Indii. Joga ma wiele znaczeń, spośród których na pierwszy plan wysuwa się pojmowanie jej jako tradycji dyscypliny duchowej, której celem jest oświecenie. Joga to także sposób i metoda osiągnięcia takiego celu. Wychodząc z tej definicji, jogą można nazwać praktyki wszystkich religii i systemów filozoficznych, które zmierzają do urzeczywistnienia ideałów doskonałości.
Joga klasyczna, lub radża-joga, oznacza jedną z sześciu klasycznych szkół filozofii indyjskiej, która została skodyfikowana przez Patanjalego (Patańdżali) w traktacie “Jogasutry” z około III wieku p.n.e. W “Jogasutrach” Patanjali opisał jogę, określając osiem stopni praktyki: jama, nijama, asana, pranjama, pratyahara, dharana, dhjana, samadhi.
Istnieje wiele metod praktyki, np. karma-joga (joga bezinteresownego czynu), bhakti-joga (joga oddania i służby), jnana-joga (dżniana-joga, joga mądrości i samopoznania), hatha joga (joga poprzez pracę z ciałem i oddechem).
2. Co to jest hatha joga i czym różni się od jogi?
Hatha Joga jest jedną z form jogi. Polega na praktyce pozycji jogi – asan i ćwiczeń oddechowych. W nazwie “hatha joga” Ha oznacza energię aktywną, gorącą, słoneczną, męską, a Tha pasywną, zimną, księżycową, kobiecą. Hatha jest stanem ich równowagi. Aby osiągnąć ten stan, joga oferuje szeroki wachlarz ćwiczeń i sposobów ich wykonywania, aby każdy mógł odnieść korzyści. Zazwyczaj ćwiczy się około 200 pozycji, choć starożytne teksty mówią, że jest ich 84 000.
3. Dlaczego joga cieszy się taką popularnością na całym świecie?
Hatha Joga zyskała wielką popularność na świecie w latach 60. Od tego czasu zainteresowanie tą formą pracy nad sobą stale rośnie. Ćwiczy wiele gwiazd, takich jak Madonna, Sting czy Tina Turner. Hatha Joga stała się popularna, ponieważ jest bardzo skuteczną metodą pracy, która daje efekty nie tylko w postaci sprawności fizycznej, ale również odstresowuje, wycisza i pomaga się skoncentrować. W obecnych czasach, gdy ruszamy się mało, a jesteśmy poddawani ciągłemu stresowi, stanowi świetne remedium na dolegliwości wywołane takim stylem życia.
4. Po co ćwiczyć hatha jogę?
Po ćwiczeniach odczuwany jest stan pełen spokoju i równowagi, a jednocześnie wypełnienia energią i radością życia. Poprzez rozluźnianie, odblokowywanie mięśni i stawów oraz ćwiczenie w skupieniu, z zachowaniem pełnego, równomiernego oddechu, uwaga osoby ćwiczącej kieruje się do wewnątrz, co pozwala na uspokojenie wiecznie aktywnego umysłu i skumulowanie energii. Każda komórka ciała, począwszy od skóry, mięśni, stawów, a skończywszy na narządach wewnętrznych, zostaje oczyszczona i dotleniona. Zmiany w samopoczuciu, postawie i sposobie oddychania są zauważalne już po kilku zajęciach. Jednakże gruntowne odblokowanie całego ciała zajmuje nawet kilka lat.
5. Czy jest jakiś limit wiekowy, jeśli chodzi o uprawianie jogi?
Jogę można ćwiczyć w każdym wieku. Prowadzimy zajęcia dla dzieci do 6 roku życia, grupy ogólne dostępne już dla nastolatków i osób dorosłych, a także jogę po 50-tce i grupy łagodne dla osób starszych. Na sali ćwiczeń można spotkać osoby w wieku od kilkunastu do ponad 80 lat. Nie liczy się wiek ani wygląd, tylko chęć poprawy jakości swojego życia i gotowość do pracy. Oczywiście inaczej ćwiczą osoby młode, pełne energii i siły, które chętnie wykonują dynamiczne, trudniejsze ćwiczenia, pozwalające rozwijać siłę i wytrzymałość. Osoby ciężko pracujące lub starsze wolą ćwiczenia regenerujące, rozluźniające, pomagające zachować witalność i sprawność w każdym wieku.
6. Czy istnieją jakieś przeciwwskazania do ćwiczenia jogi?
Pewne dolegliwości, takie jak dyskopatia, zwyrodnienie kręgosłupa, choroby serca, duża daleko- i krótkowzroczność, odklejanie się siatkówki, jaskra, ropne zapalenie uszu, wysokie ciśnienie krwi, niedawno przebyte operacje oraz kontuzje, wymagają zawsze powiadomienia nauczyciela i omówienia z nim adaptacji praktyki w poszczególnych schorzeniach. W Joga Centrum prowadzimy zajęcia „joga dla kręgosłupa” i „joga po 50-tce”, które uwzględniają specyfikę profilaktyki schorzeń kręgosłupa oraz wymagań grupy wiekowej.
7. Czy są jakieś schorzenia, na które joga pomaga?
Praktyka asan w naturalny sposób prowadzi do wzmocnienia organizmu, zwiększenia jego elastyczności i odporności. Indyjski mistrz jogi B.K.S. Iyengar, według którego metody prowadzone są zajęcia w Joga Centrum, opracował specjalne sekwencje ćwiczeń na różne dolegliwości, począwszy od problemów z kręgosłupem, stawami, chorobami serca, przez przeziębienia i kłopoty z ciśnieniem, aż po depresję i chroniczne zmęczenie. Z wielką korzyścią dla siebie i swoich dzieci mogą ćwiczyć nawet kobiety w ciąży. Ćwiczeń tych należy uczyć się tylko u nauczycieli posiadających odpowiednie doświadczenie i kwalifikacje.
8. Czy osoby mniej sprawne mogą znaleźć w jodze coś dla siebie?
Hatha Joga proponuje wiele ćwiczeń wpływających wszechstronnie na nasz organizm. Osoby mniej sprawne, w zależności od rodzaju i stopnia swojej niesprawności, nie będą mogły wykonać wszystkich klasycznych ćwiczeń. Jednakże istnieje wiele modyfikacji pozycji, m.in. z użyciem pomocy takich jak drabinki, paski, koce, które pozwalają ćwiczyć każdemu. Ważny jest kontakt z nauczycielem, który pokaże, jakie pozycje i w jaki sposób można ćwiczyć. Wiele pozycji jogi przypomina ćwiczenia wykonywane w czasie rehabilitacji. Ćwiczenia relaksowe i koncentracyjne dostępne są dla każdego, więc niepełnosprawność nie przeszkadza w ich praktyce. W jodze nie jest istotny efekt zewnętrzny w postaci bicia rekordów czy osiągania trudnych pozycji, lecz sama praktyka, skierowanie uwagi na poprawianie swojego stanu, samopoczucia i świadomości. Każdy z nas, niezależnie od stopnia sprawności fizycznej czy rozwoju psychicznego, posiada wiele niedostatków i zawsze może wykonać krok do przodu. Ważne jest pozytywne nastawienie, chęć i realnie wykonywana praca.