Czym jest hatha-joga – Adam Bielewicz

Joga zdobywa coraz większą popularność w Polsce

Joga jest metodą pracy wywodzącą się z Indii, ale obecnie ćwiczoną na całym świecie. Podstawą hatha-jogi jest praca z ciałem i oddechem. Jednak jej skutki wykraczają daleko poza ciało – obejmują także emocje i umysł. Doświadczenie pokazuje, że ciało i umysł wzajemnie się przenikają. Stan umysłu wpływa na nasze samopoczucie i zdrowie, a stan ciała wywiera wpływ na naszą energię, witalność i nastawienie do świata.

Odkryto, że pewne pozycje ciała szybko regenerują siły, przywracają harmonię i relaksują, inne z kolei pobudzają, dają zapał i pewność siebie. Ideą ćwiczeń hatha-jogi jest zharmonizowanie naszej energii. Ha oznacza energię aktywną, gorącą, słoneczną, męską, Tha – pasywną, zimną, księżycową, kobiecą. Hatha to stan ich równowagi. Po ćwiczeniach odczuwany jest stan pełen spokoju i równowagi, a jednocześnie wypełnienia energią i radością życia.

Aby osiągnąć ten stan, joga oferuje szeroki wachlarz ćwiczeń i sposobów ich wykonywania, aby każdy mógł odnieść korzyści. Zazwyczaj ćwiczy się około 200 pozycji, choć starożytne teksty mówią, że jest ich 84 000. Na sali ćwiczeń można spotkać osoby w wieku od kilkunastu do ponad 80 lat. Nie liczy się wiek czy wygląd, tylko chęć poprawy jakości swojego życia i gotowość do pracy.

Osoby młode, pełne energii i siły chętnie wykonują dynamiczne, trudniejsze ćwiczenia, pozwalające rozwijać siłę i wytrzymałość. Joga oferuje wiele pozycji niespotykanych w innych metodach pracy z ciałem, np. energetyzujące wygięcia w tył czy stanie na głowie. Osoby starsze lub ciężko pracujące wolą ćwiczenia regenerujące i rozluźniające, pomagające zachować witalność i sprawność w każdym wieku.

Poprzez rozluźnianie mięśni i stawów oraz ćwiczenie w skupieniu z zachowaniem pełnego, równomiernego oddechu, uwaga ćwiczącego kieruje się do wewnątrz, co pozwala uspokoić wiecznie aktywny umysł i skumulować energię. Indyjski mistrz jogi B.K.S. Iyengar opracował specjalne sekwencje ćwiczeń na różne dolegliwości, od przeziębień po bóle pleców, kłopoty z ciśnieniem, depresję i chroniczne zmęczenie.

Z wielką korzyścią mogą ćwiczyć nawet kobiety w ciąży. Ćwiczeń tych należy uczyć się tylko u nauczycieli posiadających odpowiednie doświadczenie i kwalifikacje. Pozycje jogi wykonuje się w precyzyjny sposób, aby dotrzeć do każdej partii ciała, począwszy od skóry, mięśni, stawów, a skończywszy na narządach wewnętrznych. Każda komórka zostaje oczyszczona i dotleniona.

Zmiany w samopoczuciu, postawie i sposobie oddychania są zauważalne już po kilku zajęciach, jednakże gruntowne odblokowanie całego ciała zajmuje nawet kilka lat. Jak w każdym naturalnym sposobie leczenia, efekty nie są natychmiastowe, ale długotrwałe, gdyż ćwiczenia jogi sięgają do źródła problemów. Na przykład, aby poradzić sobie z bólem pleców, często trzeba przywrócić ruchomość bioder, uelastycznić nogi, wzmocnić mięśnie grzbietu i zadbać o harmonijną postawę.

Pozycje wykonuje się z wielką uwagą, dochodząc do granicy swoich możliwości i stopniowo ją przekraczając. Nie ma tu miejsca na szarpanie ciałem ani agresywne ruchy, które mogą prowadzić do kontuzji. Ważne jest wykonywanie pozycji w zgodzie z naszymi obecnymi możliwościami, które zmieniają się w zależności od wieku, pory roku, pory dnia, pożywienia, snu i pracy. Zestaw ćwiczeń powinien być do tego dopasowany. W szkołach jogi można zazwyczaj wybierać spośród grup o różnej intensywności.

Kolejnym krokiem po opanowaniu pozycji jogi jest relaks i ćwiczenia oddechowe. Oddech jest najważniejszym źródłem energii. Można nie jeść, nie pić lub nie spać przez kilka dni, ale nie oddychać można tylko przez kilka minut. Joga mówi, że długość życia człowieka mierzy się nie latami, lecz ilością wykonanych oddechów. Im nasze oddechy będą dłuższe i pełniejsze, tym większą będziemy mieli żywotność. Żywym przykładem na to jest 81-letni dziś B.K.S. Iyengar, który podczas pobytu w Stanach Zjednoczonych miał płuca jak 20-letni olimpijczyk.

Regularnie wykonywane ćwiczenia oddechowe i relaksacyjne pozwalają nasycić się energią, co poprawia naszą zdolność do pracy i umiejętność koncentracji. Po pewnym czasie ćwiczeń, w wyniku oczyszczenia ciała i głębszego kontaktu z naszym wnętrzem, zaczynamy wyczuwać powiązania między sposobem odżywiania, aktywnością fizyczną, kontaktami z innymi ludźmi a naszym zdrowiem i samopoczuciem. Ta wrażliwość stanowi nieoceniony skarb na drodze naszego całościowego rozwoju – fizycznego, emocjonalnego i duchowego.

Artykuł ukazał się w kwietniowym wydaniu “Żyj zdrowo i aktywnie” w 2000 r